Katecheza III – Dobre przygotowanie kluczem do udanego małżeństwa

Św. Jan Paweł II podczas jednej ze swoich homilii zauważył, że „potrzebne jest bardzo gruntowne przygotowanie do małżeństwa jako wielkiego sakramentu”. Kościół podpowiada, że przygotowanie do małżeństwa zawsze zaczyna się w rodzinie we wczesnym dzieciństwie i później jest kontynuowane w wieku młodzieńczym, a jego szczególny czas przypada w okresie narzeczeństwa.
Pierwszy etap to przygotowanie dalsze. Jan Paweł II opisuje ten etap przygotowania do małżeństwa następująco: „Przygotowanie dalsze zaczyna się już w dzieciństwie, w tej mądrej pedagogii rodzinnej, nastawionej na doprowadzenie dzieci do odkrycia siebie jako istot obdarzonych złożoną i bogatą psychiką oraz własną osobowością z jej mocnymi i słabymi stronami. Jest to okres, w którym powinno się zaszczepić szacunek dla każdej zdrowej wartości ludzkiej, tak w stosunkach międzyosobowych, jak i społecznych, z tym wszystkim, co ma znaczenie dla kształtowania charakteru, dla opanowania i właściwego użycia własnych skłonności, dla sposobu widzenia i traktowania osób odmiennej płci itd.”. Dodatkowo papież zaleca, mocną formację duchową i katechetyczną, podczas której małżeństwo będzie ukazywane jako prawdziwe powołanie i posłannictwo, oczywiście bez wykluczania możliwości rozpoznania u siebie innego powołania polegającego na złożeniu Bogu całkowitego daru z siebie poprzez życie kapłańskie lub zakonne.
Trzeba tutaj wskazać trzy podstawowe cele wychowania do czystości, które przebiega w rodzinie. Pierwszym z nich jest wdrażanie szacunku dla daru życia i zachowanie pozytywnego klimatu miłości. Drugim celem jest pomoc dziecku w zrozumieniu wartości płciowości i czystości na każdym etapie jego rozwoju. Trzeci cel zakłada wsparcie we właściwym rozeznaniu powołania dziecka. Warto podkreślić, że w wychowaniu do czystości należy pamiętać o tym, by cnotę tę ukazać jako wartość pożądaną, pomagającą chronić miłość i godność człowieka, a nie jako niemodny i niepotrzebny wymysł, który we współczesnym świecie prezentowany jest raczej jako wyjątek od reguły niż obowiązująca norma.
W przygotowaniu do małżeństwa rozumianego jako sakrament i powołanie konieczne jest także wychowanie religijne, bowiem „człowiek o tyle prawidłowo się rozwija, o ile dąży do zjednoczenia z Bogiem, a wychowawcy o tyle swą rolę dobrze spełniają, o ile właśnie w tym dziecku pomogą”. Wychowanie religijne powinno polegać na rozwijaniu wiary, formacji i pomocy w budowaniu osobistej więzi młodego człowieka z Bogiem poprzez wdrażanie do praktyk religijnych, uczenie modlitwy, ukazywanie wartości świętowania i życia według zasad chrześcijańskich. Nie ulega wątpliwości, że również w tym aspekcie, pierwszym i podstawowym środowiskiem, w którym dziecko rozwija swoją duchowość oraz wdraża się w życie Kościoła, jest właśnie rodzina.
Dziecko obserwuje przeżywanie religijności przez rodziców, uczy się praktyk religijnych, czerpie przykład z ich zachowań i naśladuje ich, a także zauważa pewien spokój ducha i radość, które są owocem relacji z Bogiem i tworzą w domu atmosferę ciepła i miłości. Pamiętajmy, że „przykład dawany przez zachowanie dorosłych jest jeszcze ważniejszy niż znajomość teoretyczna. Tylko w ten sposób dzieci będą mogły nabrać pewności, że ideał chrześcijański jest rzeczywistością przeżywaną w obrębie własnej rodziny”.
Drugim etapem jest przygotowanie bliższe, które przypada na ostatnie lata katechizacji szkolnej. Polega ono nie tylko na przekazywaniu w szkole nauczania chrześcijańskiego dotyczącego małżeństwa i rodzinny, ale przede wszystkim, na kształtowaniu u młodych ludzi postawy uzdalniającej do współpracy z łaską Bożą w sakramencie małżeństwa w rodzinach. Jednocześnie formacja ta polega na rozwijaniu właściwej postawy moralnej i religijnej koniecznej do życia na co dzień łaską sakramentalną. Jan Paweł II w Familiaris Consortio porównuje ten czas do katechumenatu, pisze: „przygotowanie bliższe, które – począwszy od stosownego wieku i przy właściwej katechezie – jakby katechumenacie – stanowi bardziej specyficzne przygotowanie do sakramentów, niejako do ponownego ich odkrycia. Ta odnowiona katecheza przygotowujących się do małżeństwa chrześcijańskiego jest ze wszech miar konieczna do tego, aby sakrament był sprawowany i przeżywany w należytym usposobieniu moralnym i duchowym”.
Ostatnim etapem jest przygotowanie bezpośrednie które dotyczy już nie indywidualnych osób ale pary narzeczonych którzy zgłosili się do kancelarii parafialnej z wolą zawarcia sakramentu małżeństwa. Przygotowanie to obejmuje rozmowę duszpasterską mającą na celu pomoc narzeczonym w pogłębieniu wiary, odbycie nauk przedmałżeńskich (prekan) oraz spotkań z doradcą życia rodzinnego. W tym etapie ważne jest także spisanie protokołu oraz odbycie szczerej i dobrej spowiedzi. Dołóżmy wszelkich starań by być autentycznymi świadkami wartości miłości i rodzinny, a będzie to najlepsze przygotowanie do sakramentu małżeństwa!


Opracował: ks. Karol Nędza